Od kilku dekad utrzymują się kontrowersje wokół wpływu obecnie dominującego modelu ochrony patentowej na postęp techniczny i rozwój gospodarczy, a także jego zgodności z aksjologicznymi fundamentami współczesnych systemów prawnych i społecznych w państwach prawa. Dyskusje te koncentrują się na zagadnieniach związanych z ochroną patentową osiągnięć w naukach biomedycznych, a ich nasilenie związane jest z ekspansją ochrony patentowej. Zdaniem niektórych ukształtowany w jej wyniku model ochrony patentowej hamuje postęp w medycynie, pojmowany zarówno jako tworzenie nowych rozwiązań jak też i ich upowszechnianie. Dlatego zgłaszane są postulaty szerszego niż dotychczas wykorzystywania instytucji licencji przymusowej dla korygowania takich negatywnych skutków. Charakter i waga wysuwanych w tej dyskusji argumentów, skłaniają do postawienia pytania o zasadność takich postulatów, a w szczególności o zgodność takich postulatów z funkcją, jaka w ramach prawa patentowego przypisana jest instytucji licencji przymusowej, a także o możliwość realizacji tych funkcji w odniesieniu do obszarów objętych ochroną patentową w wyniku jej ekspansji.